“Dem Nayntn Yanuar”, by Tsibele
About the song
Originally collected by ethnomusicologist Moshe Beregovski, this folk song references the Bloody Sunday March of 1905. Eléonore Weill, vocalist and flutist for radical klezmer outfit Tsibele, composed and arranged this new melody for the band. The song’s unknown author doesn’t hold back: “Brothers and sisters, don’t be scared of jails / Arouse all of the people out of the jails / Out of the jails with bombs and dynamite / Destroy the tyrants that suck our blood.” Ira Temple, a member of Tsibele, finds contemporary resonance in the song’s emphasis on “the important political goal of getting people out of jails.”
Lyrics
דעם נײַ נטן יַאנװַאר
אײַ ן יָאמער מיט ַא קלָאג
מע ֿפירט אונדזערע ברידער
ֿפון בירזשע אין ַאסטרָאג
ַאזױ װי מע הָאט זײ
נָאר ַאהין ַארײַ נגעברַאכט
ַאזױ הָאבן מיר זיך ַאלע
ַא נדר געמַאכט
ברידער און שװעסטער,
ֿפַאר קײן טורמעס זיך ניט ָאּפשרעקן
ַארױס ֿפון די טורמעס
ַאלע מענטשן צו דערװעקן
ַארױס ֿפון די טורמעס,
מיט בָאמבעס און דינַאמיט
ֿפַארניכטן די טירַאנען,
װָאס זױגן אונדזער בליט
װָאס זױגן אונדזער בלוט,
װי דעם בעסטן װײַ ן
דער קײסער מיט דער ּפרַאװיטעלסטװע
זָאל אין דרערד ַארײַ ן
דער מעיָאר מיט דער ּפריסטעװ
װעט װערן אין דרערד ַארײַ ן
ָאט דעמָאלט װעלן מיר, ַארבעטער,
אוֿפהױבן די קעּפ \ די װעלט װעט װערן
בַאנײַ ט ]2xָ \ ]אט דעמָאלט װעלן מיר,
ַארבעטער, װערן בַאֿפרײַ ט
Transliteration
Dem nayntn yanvar
dem nayntn yanvar
ayn yumer mit a klug
me firt indzere brider
fin birzhe in astrug
azoy vi me hut zey
nur ahin arayngebrakht
azoy hubn mir zikh ale
a neyder gemakht
brider in shvester
far keyn tirmes zikh nit upshrekn
aroys fin di tirmes
ale mentshn tsi dervekn
aroys fin di tirmes
mit bumbes in dinamit
farnikhtn di tiranen
vus zoygn indzer blit
vus zoygn indzer blit
vi dem bestn vayn
der keyser mit der pravitelstve
zul in drerd arayn
der meyor mit der pristev
vet vern in drerd arayn
ut demult veln mir, arbeter
ufhoybn di kep / di velt vet vern
banayt [x2] / ut demult veln mir
arbeter, vern bafrayt
Translation
On the ninth of January
On the ninth of January we wept and wailed
As they took our brothers from the stock exchange* to the jail
Soon as we got there, we all took a vow:
“Brothers and sisters, don’t be afraid of any jails
Come out of the jails to awaken the people,
Come out of the jails with bombs and dynamite.
Destroy the tyrants who are sucking our blood.
“They suck our blood like it’s the best wine
The czar and the government should go to hell–
And they will.”
When someone yelled: Jews, Muslims, and Christians,
We responded with: Down with Capitalism!
Then we, the workers, will raise our heads.
The world will be renewed,
when we, the workers, are free.